In een vorige blog had ik het al eens over overlevingsmechanismes en hoe het komt dat deze getriggerd worden en door wat. (Wil je de blog over burn-outdementie nog eens lezen, neem die er dan nog eens bij.)
In deze blog zal ik het hebben over de soorten overlevingsmechanismes.
Overlevingsmechanismes zijn net als de stresstypes -waar ik het in de blog van vorige maand over had- een onderdeel van de patronen die in je leven spelen.
Overlevingsmechanismes die komen voort uit onze oude dierlijke brein en worden vaak getriggerd als we in stressmomenten vertoeven.
Men spreekt wel eens van de “4 F’en”. Dit verwijst naar de Engelse termen van dit begrip: Fight (Vechten), Flight (Vluchten), Follow (Volgen), Freeze (Vervriezen). Je hebt het al begrepen, in het Nederlands spreken ze dan vaak over de ‘4 V’s”.
Elk type heeft zijn specificiteit en een aantal lichamelijk kenmerken en acties kunnen toegeschreven worden aan elk overlevingsmechanisme. Vaak hebben we ook een favoriet overlevingsmechanisme. Een burn-outcoach of psycholoog gespecialiseerd in burn-out, kan je helpen uitvissen aan de hand van een concrete oefening welk voorkeurstype jij hebt als overlevingsmechanisme. Al naargelang bepaalde situaties, zetten we soms één van de andere overlevingsmechanismes in, maar je hebt bij voorkeur altijd eentje die je eerder zal toepassen. Ook hier is het van belang dat je je er bewust van wordt dat dit je favoriet is, zodanig dat je er kan gaan opletten en ervoor zorgen dat je er iets mee kan gaan doen of het aanpakken en vooral onder ogen ziet waarom dit type je parten speelt.
Heel vaak zitten er ook angsten onder deze mechanismes, dus het is erg boeiend en leerrijk om tot zelf-inzicht hierrond te komen.
Heel veel mensen passen één van deze overlevingsmechanismes toe om bepaalde issues uit de weg te gaan of niet te moeten onder ogen zien.
Ga jij bijvoorbeeld vluchten door veel naar tv te kijken of neem je er wel graag eens een glaasje alcohol bij, dat zijn vaak vluchtmechanismen. Ze kunnen je constructief en destructief dienen.
Mensen die bij pittige situaties het hazenpad kiezen of eerder gaan lopen bij een conflict, die kiezen dan weer eerder voor vluchten en dan heb je nog mensen die steeds het gepaste antwoord 24 uur later weten, die geen uitweg weten te vinden bij situaties en dan verstijfd blijven en doodszwijgen, dat zijn de mensen die dan vooral in het vervriezen-overlevingsmechanisme vertoeven.
Het kan echter ook zijn dat je niet één type hebt, maar een combinatie toepast, dat is perfect mogelijk dat je je aanpast al naargelang de situatie waarin je vertoeft. Als kind zijn we inventief geweest om intuïtief aan te voelen welk mechanisme nu het meeste werkt in welke situatie. Ga vooral met je therapeut aan de slag om hierop verder te gaan en uit te zoeken hoe je het kan aanpakken.
Nog even iets over het overlevingsmechanisme Follow (het volgen) en het gevaar ervan. Mensen die dit type inzetten, hebben vaak geen eigen mening, surfen altijd mee op wat anderen zeggen of doen omdat er een grote basisangst onder zit. Als dit jouw favoriete type is, dan wil dit zeggen dat je als kind vaak bent opgegroeid in omgevingen die misbruikend waren en daarmee bedoel ik niet seksueel, maar meestal eerder psychologisch, in gezinnen waar er veel manipulaties waren. Je ziet het vaak opduiken bij mensen waarvan één van de ouders of beiden narcistische trekken hadden. Je hebt dit mechanisme aangekweekt omdat je diende te overleven en daarom stemde je met alles in. Mensen die dit als favoriet overlevingsmechanisme hebben, dienen op te passen voor manipulators en narcisten, zij zijn daar extra gevoelig en vatbaar voor en mensen met narcistische neigingen hebben er een neus voor om deze mensen in hun omgeving te plaatsen. Dus wees gewaarschuwd!
Deze blog (de overlevingsmechanismes) en de stresstypes (vorige blog) samen worden vaak in de coachwereld ‘de patronen’ genoemd. Patronen die jij in je leven hebt ingebed en die tegen je werken en als er iets is waar je zeker mee aan de slag dient te gaan als je wil herstellen van burn-out, dan zijn het wel die patronen. Heb je een (hulp)vraag, aarzel niet om me te contacteren.
Reactie plaatsen
Reacties